výhody registrácie

Kniha Sudcov

Biblia - Sväté písmo

(LXX - Grécky - LXX)

Sdc 11, 1-39

1 και ιεφθαε ο γαλααδιτης επηρμενος δυναμει και αυτος υιος γυναικος πορνης η εγεννησεν τω γαλααδ τον ιεφθαε 2 και ετεκεν η γυνη γαλααδ αυτω υιους και ηδρυνθησαν οι υιοι της γυναικος και εξεβαλον τον ιεφθαε και ειπαν αυτω ου κληρονομησεις εν τω οικω του πατρος ημων οτι υιος γυναικος εταιρας συ 3 και εφυγεν ιεφθαε απο προσωπου αδελφων αυτου και ωκησεν εν γη τωβ και συνεστραφησαν προς ιεφθαε ανδρες κενοι και εξηλθον μετ' αυτου 5 και εγενετο ηνικα παρεταξαντο οι υιοι αμμων μετα ισραηλ και επορευθησαν οι πρεσβυτεροι γαλααδ λαβειν τον ιεφθαε απο της γης τωβ 6 και ειπαν τω ιεφθαε δευρο και εση ημιν εις αρχηγον και παραταξωμεθα προς υιους αμμων 7 και ειπεν ιεφθαε τοις πρεσβυτεροις γαλααδ ουχι υμεις εμισησατε με και εξεβαλετε με εκ του οικου του πατρος μου και εξαπεστειλατε με αφ' υμων και δια τι ηλθατε προς με νυν ηνικα χρηζετε 8 και ειπαν οι πρεσβυτεροι γαλααδ προς ιεφθαε δια τουτο νυν επεστρεψαμεν προς σε και πορευση μεθ' ημων και παραταξη προς υιους αμμων και εση ημιν εις αρχοντα πασιν τοις οικουσιν γαλααδ 9 και ειπεν ιεφθαε προς τους πρεσβυτερους γαλααδ ει επιστρεφετε με υμεις παραταξασθαι εν υιοις αμμων και παραδω κυριος αυτους ενωπιον εμου και εγω εσομαι υμιν εις αρχοντα 10 και ειπαν οι πρεσβυτεροι γαλααδ προς ιεφθαε κυριος εστω ακουων ανα μεσον ημων ει μη κατα το ρημα σου ουτως ποιησομεν 11 και επορευθη ιεφθαε μετα των πρεσβυτερων γαλααδ και εθηκαν αυτον ο λαος επ' αυτους εις κεφαλην και εις αρχηγον και ελαλησεν ιεφθαε τους λογους αυτου παντας ενωπιον κυριου εν μασσηφα 12 και απεστειλεν ιεφθαε αγγελους προς βασιλεα υιων αμμων λεγων τι εμοι και σοι οτι ηλθες προς με του παραταξασθαι εν τη γη μου 13 και ειπεν βασιλευς υιων αμμων προς τους αγγελους ιεφθαε οτι ελαβεν ισραηλ την γην μου εν τω αναβαινειν αυτον εξ αιγυπτου απο αρνων και εως ιαβοκ και εως του ιορδανου και νυν επιστρεψον αυτας εν ειρηνη και πορευσομαι 14 και προσεθηκεν ετι ιεφθαε και απεστειλεν αγγελους προς βασιλεα υιων αμμων 15 και ειπεν αυτω ουτω λεγει ιεφθαε ουκ ελαβεν ισραηλ την γην μωαβ και την γην υιων αμμων 16 οτι εν τω αναβαινειν αυτους εξ αιγυπτου επορευθη ισραηλ εν τη ερημω εως θαλασσης σιφ και ηλθεν εις καδης 17 και απεστειλεν ισραηλ αγγελους προς βασιλεα εδωμ λεγων παρελευσομαι δη εν τη γη σου και ουκ ηκουσεν βασιλευς εδωμ και προς βασιλεα μωαβ απεστειλεν και ουκ ευδοκησεν και εκαθισεν ισραηλ εν καδης 18 και επορευθη εν τη ερημω και εκυκλωσεν την γην εδωμ και την γην μωαβ και ηλθεν απο ανατολων ηλιου τη γη μωαβ και παρενεβαλον εν περαν αρνων και ουκ εισηλθεν εν οριοις μωαβ οτι αρνων οριον μωαβ 19 και απεστειλεν ισραηλ αγγελους προς σηων βασιλεα του αμορραιου βασιλεα εσεβων και ειπεν αυτω ισραηλ παρελθωμεν δη εν τη γη σου εως του τοπου ημων 20 και ουκ ενεπιστευσεν σηων τω ισραηλ παρελθειν εν οριω αυτου και συνηξεν σηων τον παντα λαον αυτου και παρενεβαλον εις ιασα και παρεταξατο προς ισραηλ 21 και παρεδωκεν κυριος ο θεος ισραηλ τον σηων και παντα τον λαον αυτου εν χειρι ισραηλ και επαταξεν αυτον και εκληρονομησεν ισραηλ την πασαν γην του αμορραιου του κατοικουντος την γην εκεινην 22 απο αρνων και εως του ιαβοκ και απο της ερημου εως του ιορδανου 23 και νυν κυριος ο θεος ισραηλ εξηρεν τον αμορραιον απο προσωπου λαου αυτου ισραηλ και συ κληρονομησεις αυτον 24 ουχι α εαν κληρονομησει σε χαμως ο θεος σου αυτα κληρονομησεις και τους παντας ους εξηρεν κυριος ο θεος ημων απο προσωπου ημων αυτους κληρονομησομεν 25 και νυν μη εν αγαθω αγαθωτερος συ υπερ βαλακ υιον σεπφωρ βασιλεα μωαβ μη μαχομενος εμαχεσατο μετα ισραηλ η πολεμων επολεμησεν αυτον 26 εν τω οικησαι εν εσεβων και εν τοις οριοις αυτης και εν γη αροηρ και εν τοις οριοις αυτης και εν πασαις ταις πολεσιν ταις παρα τον ιορδανην τριακοσια ετη και δια τι ουκ ερρυσω αυτους εν τω καιρω εκεινω 27 και νυν εγω ειμι ουχ ημαρτον σοι και συ ποιεις μετ' εμου πονηριαν του παραταξασθαι εν εμοι κριναι κυριος κρινων σημερον ανα μεσον υιων ισραηλ και ανα μεσον υιων αμμων 28 και ουκ ηκουσεν βασιλευς υιων αμμων των λογων ιεφθαε ων απεστειλεν προς αυτον 29 και εγενετο επι ιεφθαε πνευμα κυριου και παρηλθεν τον γαλααδ και τον μανασση και παρηλθεν την σκοπιαν γαλααδ εις το περαν υιων αμμων 30 και ηυξατο ιεφθαε ευχην τω κυριω και ειπεν εαν διδους δως τους υιους αμμων εν τη χειρι μου 31 και εσται ο εκπορευομενος ος εαν εξελθη απο της θυρας του οικου μου εις συναντησιν μου εν τω επιστρεφειν με εν ειρηνη απο υιων αμμων και εσται τω κυριω ανοισω αυτον ολοκαυτωμα 32 και παρηλθεν ιεφθαε προς υιους αμμων παραταξασθαι προς αυτους και παρεδωκεν αυτους κυριος εν χειρι αυτου 33 και επαταξεν αυτους απο αροηρ εως ελθειν αχρις αρνων εν αριθμω εικοσι πολεις και εως εβελχαρμιν πληγην μεγαλην σφοδρα και συνεσταλησαν οι υιοι αμμων απο προσωπου υιων ισραηλ 34 και ηλθεν ιεφθαε εις μασσηφα εις τον οικον αυτου και ιδου η θυγατηρ αυτου εξεπορευετο εις υπαντησιν εν τυμπανοις και χοροις και ην αυτη μονογενης ουκ ην αυτω ετερος υιος η θυγατηρ 35 και εγενετο ως ειδεν αυτην αυτος διερρηξεν τα ιματια αυτου και ειπεν α α θυγατηρ μου ταραχη εταραξας με και συ ης εν τω ταραχω μου και εγω ειμι ηνοιξα κατα σου το στομα μου προς κυριον και ου δυνησομαι επιστρεψαι 36 η δε ειπεν προς αυτον πατερ ηνοιξας το στομα σου προς κυριον ποιησον μοι ον τροπον εξηλθεν εκ στοματος σου εν τω ποιησαι σοι κυριον εκδικησιν απο των εχθρων σου απο υιων αμμων 37 και ηδε ειπεν προς τον πατερα αυτης ποιησατω δη ο πατηρ μου τον λογον τουτον εασον με δυο μηνας και πορευσομαι και καταβησομαι επι τα ορη και κλαυσομαι επι τα παρθενια μου εγω ειμι και αι συνεταιριδες μου 38 και ειπεν πορευου και απεστειλεν αυτην δυο μηνας και επορευθη αυτη και αι συνεταιριδες αυτης και εκλαυσεν επι τα παρθενια αυτης επι τα ορη 39 και εγενετο εν τελει των δυο μηνων και επεστρεψεν προς τον πατερα αυτης και εποιησεν εν αυτη την ευχην αυτου ην ηυξατο και αυτη ουκ εγνω ανδρα και εγενετο εις προσταγμα εν ισραηλ 40 απο ημερων εις ημερας επορευοντο θυγατερες ισραηλ θρηνειν την θυγατερα ιεφθαε γαλααδ επι τεσσαρας ημερας εν τω ενιαυτω

Sdc 11, 1-39





Verš 1
και ιεφθαε ο γαλααδιτης επηρμενος δυναμει και αυτος υιος γυναικος πορνης η εγεννησεν τω γαλααδ τον ιεφθαε
Heb 11:32 -

Verš 15
και ειπεν αυτω ουτω λεγει ιεφθαε ουκ ελαβεν ισραηλ την γην μωαβ και την γην υιων αμμων
Nm 21:13 - και εκειθεν απαραντες παρενεβαλον εις το περαν αρνων εν τη ερημω το εξεχον απο των οριων των αμορραιων εστιν γαρ αρνων ορια μωαβ ανα μεσον μωαβ και ανα μεσον του αμορραιου
Dt 2:9 - και ειπεν κυριος προς με μη εχθραινετε τοις μωαβιταις και μη συναψητε προς αυτους πολεμον ου γαρ μη δω υμιν απο της γης αυτων εν κληρω τοις γαρ υιοις λωτ δεδωκα την σηιρ κληρονομειν
Dt 2:19 - και προσαξετε εγγυς υιων αμμαν μη εχθραινετε αυτοις και μη συναψητε αυτοις εις πολεμον ου γαρ μη δω απο της γης υιων αμμαν σοι εν κληρω οτι τοις υιοις λωτ δεδωκα αυτην εν κληρω

Verš 17
και απεστειλεν ισραηλ αγγελους προς βασιλεα εδωμ λεγων παρελευσομαι δη εν τη γη σου και ουκ ηκουσεν βασιλευς εδωμ και προς βασιλεα μωαβ απεστειλεν και ουκ ευδοκησεν και εκαθισεν ισραηλ εν καδης
Nm 20:17 - παρελευσομεθα δια της γης σου ου διελευσομεθα δι' αγρων ουδε δι' αμπελωνων ουδε πιομεθα υδωρ εκ λακκου σου οδω βασιλικη πορευσομεθα ουκ εκκλινουμεν δεξια ουδε ευωνυμα εως αν παρελθωμεν τα ορια σου

Verš 19
και απεστειλεν ισραηλ αγγελους προς σηων βασιλεα του αμορραιου βασιλεα εσεβων και ειπεν αυτω ισραηλ παρελθωμεν δη εν τη γη σου εως του τοπου ημων
Dt 2:26 - και απεστειλα πρεσβεις εκ της ερημου κεδαμωθ προς σηων βασιλεα εσεβων λογοις ειρηνικοις λεγων
Nm 21:22 - παρελευσομεθα δια της γης σου τη οδω πορευσομεθα ουκ εκκλινουμεν ουτε εις αγρον ουτε εις αμπελωνα ου πιομεθα υδωρ εκ φρεατος σου οδω βασιλικη πορευσομεθα εως παρελθωμεν τα ορια σου

Verš 22
απο αρνων και εως του ιαβοκ και απο της ερημου εως του ιορδανου
Dt 2:36 - εξ αροηρ η εστιν παρα το χειλος χειμαρρου αρνων και την πολιν την ουσαν εν τη φαραγγι και εως ορους του γαλααδ ουκ εγενηθη πολις ητις διεφυγεν ημας τας πασας παρεδωκεν κυριος ο θεος ημων εις τας χειρας ημων

Verš 25
και νυν μη εν αγαθω αγαθωτερος συ υπερ βαλακ υιον σεπφωρ βασιλεα μωαβ μη μαχομενος εμαχεσατο μετα ισραηλ η πολεμων επολεμησεν αυτον
Nm 22:2 - και ιδων βαλακ υιος σεπφωρ παντα οσα εποιησεν ισραηλ τω αμορραιω

Sdc 11,1 - Vg: "Toho času bol Jefte…, muž veľmi silný a bojovný…" Jefte (hebr. Jiftách – "[Boh] otvára", pravdepodobne materské lono) pochádzal – ako aj Jair – zo Zajordánska. Nebol synom vedľajšej ženy Galaádovej (porov. Abimelecha, 8,31; 9,18), ale skutočným ľavobočkom.

Sdc 11,2 - Ľavoboček nededil po otcovi (Gn 21,10), ale otec mu mohol dať dary.

Sdc 11,3 - Porov. Abimelecha 9,4 a Dávida 1 Sam 22,2; 23,1 nn.; 25; 27,7. – Krajinu Tob treba hľadať v oblasti jordánskych prameňov, niekde severovýchodne od Genezaretského jazera.

Sdc 11,11 - V Masfe v Zajordánsku (10,17) bol asi oltár Pánov (porov. Gedeonov oltár v Efre 6,24). Jefte a starší galaádski uzavreli zmluvu, ktorú spečatili obetou.

Sdc 11,16-20 - Porov. Ex 13,18; Nm 14,25; 20,14 – 21,22. – V Nm 20,14–21 sa však nehovorí, že by boli vyslali poslov aj k moabskému kráľovi. – Jasa (Jachsa, Jachas, Nm 21,23; Dt 2,32; Joz 13,18), severne od Arnona.

Sdc 11,24 - Kamoš (Chamos) bol miestnym bohom Moabska (Nm 21,29; 1 Kr 11,7.33; 2 Kr 23,13; Jer 48,7.13.46). Bohom Amončanov bol zas Milkom (2 Sam 12,30). Podľa vtedajšieho názoru národní bohovia boli majiteľmi zeme, ktorú ten alebo onen národ obýval. Jefte sa stavia na stanovisko nepriateľa. Pre svojho Boha Jahveho si nárokuje také práva, aké prisudzujú Amončania svojmu bohu Kamošovi.

Sdc 11,25 - O Balakovi pozri Nm 22 – 24. Nebojoval proti Izraelitom, lebo mu to bolo znemožnené, ale mal k tomu najlepší nábeh.

Sdc 11,26 - Hesebon, východne od ústia Jordána do Mŕtveho mora. – Aroer, pozri Joz 12,2; 13,25.

Sdc 11,27 - "Po práve rozsúdi", t. j. dá zvíťaziť v boji tomu, kto má právny nárok na spornú zem.

Sdc 11,29 - Porov. 3,10; 6,34; 14,6.19.

Sdc 11,30 - Predmetom sľubu Jefteho je ľudská obeta. – Mojžišov zákon síce výslovne zakazoval ľudské obety, ale Jefte, ako syn smilnice, ktorý nemal dostatočnej náboženskej výchovy a neskoršie ako vojak a vodca lupičskej družiny veľmi málo sa dopočul o zákone Pánovom, ľahko sa mohol dať zviesť zvyklosťou okolitých pohanských národov, u ktorých boli ľudské obety nielen v obyčaji, ale aj vysoko cenené. Ba Jefte videl v takomto čine prejav veľkodušnosti. Z v. 39 vysvitá, že pri sľube nemyslel na obetu vlastnej dcéry, čo zmierňuje krutosť daného sľubu. Niet pochybnosti, že v jeho dobe bola prísaha vecou presvätou, preto si pokladal za povinnosť sľub vyplniť. – Sväté písmo jeho čin nijako neschvaľuje, ba skôr kára, keď hovorí, že jej urobil tak, ako bol sľúbil (v. 39). Z toho jediného prípadu nábožensky nevzdelaného vojaka a polopohana sa nedá uzavierať, že by bolo bývalo u Izraelitov rozšírené všeobecné presvedčenie o zvláštnej cene ľudskej obety pred Bohom, keď oproti tomu máme v zákone Mojžišovom výslovný zákaz takých obetí (Dt 12,31).

Sdc 11,33 - Miesto "až po Abel Keramim" má Vg: "a až k Abelu, ktorý je posiaty vinicami". – Menit (Minnith), asi na mieste dnešného Chirbet Beddih, 6 km severovýchodne od Hesebona. – Abel Keramim (Abhél Kerámín) ležal podľa Euzébia asi 15 km od Filadelfie (Rabboth Ammon).

Sdc 11,34 - Porov. 1 Sam 18,6 nn.; Ex 15,20 n. Podľa Lv 27,2.5 mohol Jefte vykúpiť svoju dcéru za 10 lotov, ale Jefte o tom nevie. Nový to doklad jeho náboženskej nevzdelanosti.

Sdc 11,36 - Keďže dcéra sa ochotne a bez váhania podrobuje otcovej vôli, vidieť z toho, že bola tiež presvedčená o záväznosti prísahy danej Bohu. Zásada to správna, ale v tomto prípade učinený sľub nezaväzoval.

Sdc 11,37 - Chce "oplakať svoje panenstvo", nie predčasnú smrť, ale to, že musí zomrieť bez potomstva, bez nádeje, že bude žiť tu na zemi aj po smrti vo svojich deťoch a detných deťoch.